"Nghệ sĩ" đóng giày qua... mạng

Ở Việt Nam có nhiều người đóng giày, sửa dép; nhưng người "làm đẹp cho sản phẩm của bàn chân" hoàn toàn theo cách thủ công nhưng lại thực hiện qua Internet thì có lẽ thật hiếm trường hợp như người đóng giày "nghệ sĩ" Nguyễn Đình Cương ở Hà Nội...
Mối liên quan giữa đóng giày và Internet?

Trước khi đến để "chat chit" trực tiếp với anh Cương, tôi vẫn nghĩ hẳn sẽ gặp anh ở một cửa hàng mặt phố Cầu Gỗ, ngờ đâu tìm đến đây, tôi phải đi qua một ngõ nhỏ hẹp, sâu hun hút. "Phòng làm việc" của anh Cương tách riêng với nhà ở, thuê 400.000 đồng/ tháng, cũng là chỗ nấu ăn của mẹ luôn và điều này khách hàng cũng dễ "thông cảm" với không gian sống "đặc quánh" của khu phố cổ.
Căn phòng này là nơi diễn ra toàn bộ hoạt động giao dịch được kết nối từ mạng. Tại đây có một chiếc máy tính đời cũ có nối mạng, một chiếc máy in màu hiệu HP mới tậu, chiếc điện thoại bàn tậm tịt và tất nhiên là lổn nhổn dày dép cũ, mới.
Anh Cương "chú thích" luôn, riêng về máy tính thì anh đã dùng từ lâu, khoảng năm 2000 đã tiếp cận với Internet và thường xuyên truy cập web. Máy in màu để in mẫu giày lấy từ mạng. Anh Cương hiện phải tạm xa "mô-bai" vì đang trong tình trạng quá tải khách hàng, chứ trước đó, vừa đóng giày, điện thoại vừa kêu ra rả liên tục.
Vì cuộc sống gắn liền với việc khâu giày, đóng giày và đây cũng là sự "đam mê" - anh Cương bảo vậy - nên thông tin anh đưa lên mạng cũng về chủ đề giày, dép. Lên Diễn đàn Trái Tim Việt Nam Online, vào box Thời trang - Mỹ phẩm - Trang sức sẽ thấy anh Cương có 2 topic thuộc loại "hot": "Bệnh viện giày, dép" và "Giày, dép mùa hè".
Cái "bệnh viện" anh Cương đưa lên mạng là để giải đáp thắc mắc, tư vấn về giày, dép từ A đến Z. Anh Cương muốn truyền đi kiến thức mình có được về lĩnh vực này thông qua công cụ Internet. Topic còn lại cũng đặc biệt không kém khi đây là nơi khách hàng có thể đặt hàng đóng giày trực tuyến và để anh Cương đưa lên hình ảnh những mẫu giầy đẹp do anh sưu tầm trên mạng để khách hàng tham khảo, lựa chọn.
Từ ngày ứng dụng hình thức "thương mại điện tử" này, đơn đặt hàng với anh Cương tăng vùn vụt khiến chàng "nghệ sĩ" đóng giày 36 tuổi này đối lúc phải "chạy trốn" khách hàng vì quá tải... Khi tôi đến tìm anh Cương và nói có nhu cầu đóng giày, anh đành thông báo tin buồn với tôi: "Em thông cảm cho anh, đợt này nhà đang có việc nên anh phải ngừng nhận hàng. Nếu có thể, sang tuần sau em quay lại...".
Chị Mai Trang (ở đường Lê Duẩn) tìm đến "Cương Giày" cũng qua không gian mạng. Lựa chọn được mẫu giày từ địa chỉ Shoes.com, chị Trang liền đến hỏi gặp anh Cương số 5 Cầu Gỗ. Mới đầu chị đóng thử một đôi, sau đôi lần "lỡ hẹn" thì chị cũng nhận được một đôi giày thực sự ưng ý, thế là chị làm luôn đôi thứ hai. Gặp tôi chị Trang phân trần: "Mình chưa nhận được đôi thứ hai từ anh Cương như đã hẹn. Phải đi đi lại lại cũng hơi phiền đấy, nhưng khi ra sản phẩm mình hài lòng nên quên hết! Anh Cương có kiểu làm việc "nghệ sĩ" lắm, làm khách thì cũng phải quen thôi".
Để đóng một đôi giày, anh Cương bảo, nếu khách hàng đăng ký qua mạng, chỉ cần chọn mẫu và ghi lại 2 thông số là chiều dài bàn chân và số đo vòng bàn chân nơi có chiều ngang lớn nhất. Riêng khách đến trực tiếp, anh Cương chỉ cần lấy thông số chiều dài chân. Anh khẳng định, giày, dép mình đóng luôn vừa vặn cho khách, phù hợp với bàn chân và vóc dáng. Kiểu dáng giống hoặc chỉ khác chút ít với mẫu giày lấy trên mạng.

Anh nói: "Tôi làm hoàn toàn thủ công, tỉ mỉ nên mỗi ngày chỉ đóng được 1 đôi giày thôi, còn dép thì được 3,4 đôi. Giá tiền công không phải điều tôi quan tâm hàng đầu, vì khách đên đây đều biết, một đôi giày chỉ có giá 200.000 đến 250.000 đồng. Tôi muốn được nhìn thấy sản phẩm thực tế do mình làm ra theo từng công đoạn...".
Bằng sự cởi mở "rất Hà Nội", anh Cương vui vẻ kể, anh có hai sở thích là đi chơi đêm Hà Nội, ví dụ câu cá đêm (Phố Cầu Gỗ ngay cạnh Hồ Hoàn Kiếm - NV) hay đi lang thang một mình trên các con phố vắng có hương hoa. Ngoài ra, một sở thích hiện hữu không thể khác, đó là tự đưa ra mẫu giày và hình thành nên những sản phẩm này.
"Nghệ sĩ" cũng cần "thương hiệu" riêng...
Anh Cương có thể ngồi đóng giày liên tục suốt từ 9 giờ sáng đến 3,4 giờ đêm, nhưng cũng không hiếm ngày "quẳng giày dép đi mà... vui sống", rong chơi với bạn bè, làm việc một cách ngẫu hứng. Anh không ngại ngần khi nói về sự làm có vẻ "tài tử" này và khách hàng của anh có lẽ cũng chỉ kêu trời, phàn nàn duy nhất về việc này!
Chị Thanh Hạnh, biên tập viên, người dẫn chương trình "Dành cho người hâm mộ" trên VTV3 là khách hàng ruột của anh Cương suốt 3,4 năm nay kể cho tôi nghe "giai thoại" về "đồng chí "Cương Giày" người loắt choắt, luôn tươi cười thân thiện và rất khéo tay, có tài. Chị Hạnh gọi vui anh là "Nghệ sĩ nhân dân". Tuy nhiên, mỗi khi "nghệ sĩ" đóng giày qua mạng này trễ hẹn khách sẽ bị chị "gọt" tụt xuống còn... "Nghệ sĩ ưu tú".
Thực tế, cách anh Cương post thông tin về giày, dép lên mạng cũng mang chút ít tính "nghệ sĩ", nhưng sự việc anh tỉ mẩn, chăm chút mỗi khi cầm trên tay mỗi mẫu giày, mỗi khi bắt tay làm việc khiến nhiều người "tạm bỏ qua" việc anh trễ hẹn, nên có thể nói, may cho anh là chưa đến mức bị coi là... "Nghệ sĩ nghiệp dư".

Chị Thanh Hạnh bảo: "Cách tôi gọi Cương cũng là muốn Cương đi vào chuyên nghiệp. Khi có tay nghề cao, đã đưa thông tin sửa, đóng giày lên mạng - điều mà không phải ai cũng đã nghĩ ra và biết tận dụng - thì không thể không tiến tới tác phong chuyên nghiệp hơn. Với kỹ thuật đóng giày và sự khéo tay, lại thêm hiểu biết về CNTT như Cương thì hoàn toàn có thể nghĩ đến việc tạo cho mình một "thương hiệu" có sức lan tỏa rộng hơn".
Ngồi trò chuyện với tôi, anh Cương cũng bộc lộ ý định tiến tới việc lập một xưởng sản xuất nhỏ, thuê thêm người làm và chia thành nhiều công đoạn, chứ "làm một mình thế này thì đúng là không xuể". Làm được điều này cũng không phải dễ, vì như anh Cương nói, khó nhất là việc tìm người chí thú với công việc này, không bỏ dở giữa chừng như anh đã nhiều lần gặp phải.
Tuy vậy, nếu làm được thì chắc chắn anh Cương không bỏ qua những ứng dụng rất hiệu quả từ Internet. "Ngày xưa, tôi đã lên mạng tìm mỏi mắt cũng không kiếm được trang thông tin nào trên mạng chuyên về giày, dép, vật liệu cho ngành sản xuất này. Giờ thì đỡ hơn, nhưng vẫn là những trang của nước ngoài chứ Việt Nam không hề có...", anh Cương nói.
Thực tế, sản phẩm thủ công Việt Nam lên mạng chưa nhiều và cũng chưa hiệu quả, trong khi đây được đánh giá là một thế mạnh về xuất khẩu của Việt Nam. Đã có số liệu đưa ra và có tiến sĩ so sánh, giá trị xuất khẩu hàng thủ công của Việt Nam theo thống kế còn lớn hơn tổng giá trị xuất khẩu của ngành phầm mềm.
Làm giày, dép có thể theo cách thủ công, tuy nhiên, sản xuất theo dây chuyền với sự hỗ trợ của máy móc thiết bị hiện đại vẫn tạo ra giá trị sản xuất mạnh mẽ hơn nhiều... Nhưng đến nay, cả với hai cách thì Việt Nam vẫn chưa khai thác được tối đa tiềm năng của mình - một điều đã được nhiều nhà kinh tế phân tích. Và nguyên nhân đưa ra là sự thiếu chuyên nghiệp, bài bàn, chưa tận dụng tốt các kênh quảng bá, chưa được ứng dụng công nghệ hiện đại và người làm nghề chưa có tác phong công nghiệp...
Từ câu chuyện "đưa giày, dép lên mạng" của anh Cương, dù mới chỉ là hình thức đơn giản, mới dừng lại ở việc "làm đến đâu cung đến đó" nhưng hiệu ứng tích cực từ nó thì đã thấy rõ dù. Tất nhiên, anh Cương sẽ còn tiếp tục thực hiện ý định lớn hơn của mình trong tương lai như anh đã bày tỏ...
Cũng bàn rộng thêm một chút, ở Hà Nội, anh Cương là trường hợp đóng giày ngoại lệ, nhưng chuyện những người có tay nghề cao mà vẫn ngồi ở "góc khuất" thì không hề khó kiếm ở mỗi "ngõ nhỏ, phố nhỏ" nới đây. Bao giờ những người làm nghề chân chính như vậy đưa thông tin quảng bá cho mình lên Trái Tim Việt Nam Online như anh Cương, và bao giờ anh Cương đưa được "thương hiệu" của mình lớn hơn Việt Nam là ra ngoài thế giới?
B.D